Ingurumenari buruzko jardunbide egokien gidak

Herritarrei zuzendutako gidak

1. Ingurumen-Jardunbide Egokiak egiteko sarrera

Gure egunerokotasunean egiten ditugun jarduerei buruzko ezagupen, kudeaketa eta plangintza handiagoa eginez gero, jarduerek duten ingurumen-eragina murriztu ahal dugu. “B” hirukoitzaren ezarpena egitea funtsezkoa da: Beheratzea, Birziklatzea eta Berrerabiltzea. Horretaz gain, energiaren, uraren eta beste hainbat baliabideen kontsumoa murriztuz gero,planetari laguntzeaz gain, dirutan ere aurrezten egongo gara. Gidaliburu honetan gai honi buruz ezagutu behar dituzun  hitz eta definizioak aurkituko dituzu.

• Ingurumen-Jardunbide Egokiak egiteko Sarrerako Gida

2. Ura

Ura gure planetan dagoen baliabide baliotsuena da, eta bizitzarako ezinbestekoa da.
Gidaliburu honetan uraren zikloari buruzko datuak aurkitu ditzakezu, uraren ezaugarriak, lurrean erabilgarri dagoen ur-kopurua, bere zikloa, munduari eta Espainiari dagokion ur kopuruaren kontsumoa, kutsagarriak diren iturriak... eta ura aurrezteko bakoitzak egin dezakegunari buruzko hainbat aholku.
Ideia bat izan dezagun, Espainia mailan eta sarbide optimo moduan, Osasunaren Erakunde Mundialak ezartzen duen kopuruaren bikoitza baino gehiago kontsumitzen da, oinarrizko beharrak betetzeko adina.

• Urari buruzko Jardunbide Egokien Gida Gida

3. Bioaniztasuna

Bazenekien 1.600.000 espezie mota daudela? Edo Zeintzuk dira aniztasun gehien dituen ekosistemak? Paisaiaren heterogeneotasuna dela dibertsifikatze biologikoa errezten duenak, jakin badakigu ez dela beti gazta eta ogi. Agian,erruz pentsatu zenezake dena agerian zegoela, baina gauza asko dago arakatzeko eta ezagutzeko. Zoritxarrez,  gaur egungo ingurumenaren degradatze erritmoarekin jarraituz gero, espezie askoren iraunkortasunarekin bukatuko dugu, beharbada ez duzu entzun desagertze masibo bat gertatuz gero seigarren postuan aurkitzen garela.

• Bioaniztasunari buruzko Jarduera Egokien Gida

4. Klima-aldaketa

Berotegi-efektua eta klima-aldaketa eskutik doazen bi  termino edo hitz dira eta gure gain hartzen dugu eta badakigu planetarentzat txarrak direla. Ziur aski lurburuko kasketen urtzearekin erlazionatzen dituzula benetan jakin gabe honek nola eragiten duen. Hala ere, Ba al zenekien berotegi-efektua naturaren fenomeno bat dela eta honi esker planeta honetan bizitza egotea posible dela? Gidaliburu honi esker zera aurkituko duzu; zergatik? Zein baldintzatan? Eta Zein eginkizun betetzen dugu guk prozesu honetan?, azken finean, zergatik du berotegi-efektuak halako ospe txarra.

• Klima-aldaketari buruzko Jarduera Egokien Gida Gida

5. Energia

Dakizun bezala, bi energi iturri daude modu iraunkor batean sorrarazitakoaren arabera, hau da, agortezinak direnak eta kasu honetan energía berriztatzaileari buruz ari gara edo alderantziz, energía berriztatzaileak ez direnak, azken hauen biltegiak agortzen joaten direla erabiltzen ditugun heinean. Gidaliburu honetan gaur egun dauden energía berriztatzaileak topa ditzakezu, harritu egingo zara olatuen edota biomasaren bitartez energía lortu dezakezula jakiten duzunean.
Ingurumenarekin adeitsuak izan nahi badugu, gure helburua erregai fosilen ordezkapen osoa egitea izango da eta horrela, atmosferarantz doazen igorpenak geldiaraziko ditugu.

• Energiari buruzko Jardunbide Egokien Gida

6. Bizi-ohitura iraunkorrak

Gaur egun hainbeste teknologi aurrerapenak daude, edozein motako lan egin dezakegula ia behatz bat ere mugitu gabe. Duela urte batzuk pentsaezinak ziren lanak, orain egin daitezkenak. Horregatik bihurtu dira gure ohiturak geroz eta sedentarioagoak edo egonekoak.
Garapen iraunkorrak gure gaur egungo beharren gogarak inplikatzen ditu, etorkizuneko beharrak hestutasunean jarri gabe, hala ere, gure egunerokotasunean ekintza bat egiten dugun bakoitzean, premisa hori bete gabe geratzen da.Gidaliburu honekin aukera izango duzu zure ekintzak planetarengan nola eragiten duten jakitea eta zer egin dezakezun hori konpontzeko.

• Bizi Ohitura Iraunkorrei buruzko Gida

7. Hondakinak

Birziklatu hala ez birziklatu? Hori da eztabaida.Gidaliburu honi esker zuk dituzun zalantza ugari argitu ditzakezu, hala nola mugikorra puskatzen denean zer egin behar duzun mugikorrarekin, botikak non bota behar dituzun edo hodi fluoreszenteak non utzi behar ditugun besteak beste. Gainera, Garbiguneei buruzko zerrenda bat aurkituko duzu, ze hondakin mota dauden eta hondakinen banaketa nola egin behar den. Gogoratu 4 “B”-en araua: Beheratu, Berrerabili, Birziklatu eta Berreskuratu.

• Hondakinei buruzko Gida

8. Zarata

Nor ez da noizbait kexatu bere inguruan dagoen zarata kopuruaz? Gaur egun gure osasunari kalte handia eragiten dion zarata maila handia jasaten dugu, adibide gisa buruko minak edo gastritisak ditugu besteak beste.Kontsulta ezazu zeintzuk diren zarata-maila gogaikarrienak eta zein ondorio eragiten dituzten.

• Zaratari buruzko gida

9. Garraiobide jasangarria

Nola aurreztu dezakegu dirua ingurumena suntsitu gabe? Batu egin zaitez garraiobide jasangarrira.Gidaliburu honetan aholku, trikimailu eta ekintzak ezberdinak aurkitu ditzakezu, zure mugitzeko askatasunari uko egin gabe, diru kopuru erdiaren truke leku guztietara iritsi ahal izateko. Sartu zaitez eta garraiobide iraunkorrak eskeintzen dizkizun aukeraz melatu zaitez.

• Garraiobide Iraunkorrei buruzko Gida

Enpresei zuzendutako gidak

1. Ingurumen-jardunbide egokiak bulegoan

Ingurumen-jardunbide egokiak  bulegoan egiteko gidak. Gaur egun, profesional gehienak bere eguneroko lanak bulegoan egiten dituzte. Garrantzitsua da, beraz, sektore honetan ematen den ingurumen eraginaren  murrizketa lortzea. Zorionez, jarduera hauen ezaugarriei esker, ezarri behar diren jarduera onak ikaragarri errazak eta merkeak dira( ez dute aldez aurreko ordainketarik behar) eta gainera, abantaila modura bere emaitzak oso azkarrak omen dira. Gidaliburu honetan jarduera desegokiak erakusteaz gain, bulegoan ezarri behar diren jarduera egokiak ere agertzen dira eta horrela askotan azaltzen diren zalantzak argitzeko aukera izango duzu.

• Bulegoan Ingurumen-jardunbide Egokiak egiteko Gida

2. Bulegoan papera aurreztea

Bulegoan papera aurreztea, inprimatzeak, faxak, agiriak, artxibategiak…paperak erabilpen mugagabeak ditu gure lan- ingurunean. Horregatik bere aurrezpena eta kudeaketarekin kontzientziatuta egon behar dugu, egunak joan eta egunak etorri papera xahutzea eta iriotea saihestu ahal izateko. Errazak diren hainbat pausu jarraituta posible da hau lortzea.

• Bulegoan Papera Aurrezteko Gida

3. Enpresetan ISO 14001 Arauaren ezarpena

Enpresetan ISO 14001 Araua ezartzeko Gida. Geroz eta behar handiagoa dago enpresa eta ingurunearen arteko konpromisoa finkatzeko, gizartearen beharrengatik, behar ekonomikoengatik eta zerga-arauengatik. Zure erakundea ISO 14001 arauaren bitartez egiaztatuz konpromiso hori eskuratu daiteke. Hemen dauzkazu argibide guztiak.

• Enpresetan ISO 14001 Araua Ezartzeko Gida

4. EMAS Araudia

Ingurumena kudeatzeko sistema bat ezarri duten enpresa guztiek, Ekokudeaketa eta Ekoikuskapenaren Erkidegoko Araudiari borondatez aurkezteko aukera izango dute. Zein onura ematen dizkio nire enpresari? Nola eskatu dezaket bere ezagutza? Zein ezberdintasun daude EMAS eta ISO 14001 araudiaren artean?  Hemen informa zaitez.

• EMAS Araudiako Gida

5. EFQM Eredua

Enpresak kalitatearekiko eta ingurumenarekiko duen konpromiso osoa ziurtatzen duen agiria da EFQM eredua (Enpresa bikaintasuneko Europako Eredua), bikaintasuna lortzera bideratuta. Agiri honetan, eredu berri honek dituen oinarrizko kontzeptuak jasotzeaz gain, enpresa batek bere atxikimendurako jarraitu behar dituen pausuak  ere jasotzen dira.

• EFQM Ereduko Gida